Anti-oorlogsliedjes

Door de steeds verder escalerende burgeroorlog in Syrië, de vermeende gifgasaanval op onschuldige burgers en een op handen zijnde Amerikaanse vergeldingsactie klinken klassieke popliedjes over oorlog weer griezelig actueel. Veel van die nummers gaan over de Vietnam-oorlog. Maar ook latere militaire conflicten geven artiesten aanleiding om een anti-oorlogslied op te nemen. De Top 5:

1 What’s Going On – Marvin Gaye

Geen puur anti-oorlogsliedje, maar een wake-up call voor een wereld in verval. Want ook in 1971 zijn er al zorgen over het milieu, racisme, misdaad, hongersnood en armoede. Marvin Gaye vraagt zich hardop af wat er loos is met onze maatschappij. En natuurlijk gaat het over de oorlog in Vietnam, die dan nog in volle gang is: “You see, war is not the answer. For only love can conquer hate. You know we've got to find a way, to bring some lovin' here today”. What’s Going On is een baanbrekend stuk soulmuziek, dat steevast hoog eindigt in de lijstjes van beste nummers aller tijden.

2 Shipbuilding – Elvis Costello

In 1982 breekt de Falklandoorlog uit: een uit de hand gelopen ruzie tussen Groot Brittannië en Argentinië, over een paar onherbergzame eilandjes bij het uiterste puntje van Zuid-Amerika. Elvis Costello beschrijft hoe werkloze scheepsbouwers uit een Brits kustplaatsje hopen dat de oorlog betere tijden brengt. Op de werven worden snel weer oorlogsschepen gebouwd. Maar men gaat voorbij aan de offers die daarvoor nodig zijn: “Within weeks they'll be re-opening the shipyards. And notifying the next of kin, once again”. De lyrische trompetsolo is van jazzlegende Chet Baker.

3 War – Edwin Starr

Oorlog, wat heb je er aan? “It ain't nothin' but a heartbreaker, friend only to the undertaker”. Dit protestlied  tegen de oorlog in Vietnam was eigenlijk geschreven voor de populaire soulgroep The Temptations. Maar Motownbaas Berry Gordy vond het afbraakrisico te groot: zijn label had altijd hits uitgebracht zónder politieke boodschap. En dus mocht de relatief onbekende Edwin Starr het nummer in 1969 als single opnemen, met onverwacht groot succes. War is ook bekend in de uitvoeringen van o.a. Bruce Springsteen en Frankie Goes To Hollywood.

4 The Glorious Land – PJ Harvey

Oorlog is de rode draad op het veelgeprezen album Let England Shake uit 2011. Rockchick PJ Harvey liet zich inspireren door historische veldslagen (Gallipoli) en de beide wereldoorlogen, maar ook door verhalen van Britse veteranen uit de Golfoorlog, Irak en andere brandhaarden. De single The Glorious Land gaat over Afghanistan: “How is our glorious country ploughed? Not by iron ploughs. Our land is ploughed by tanks and feet, feet marching”. Wie vindt dat popmuziek inhoudsloos is moet hier maar eens naar luisteren.

5 One – Metallica

De eerste grote hit voor de beroemde metalband is gebaseerd op het boek Johnny Got His Gun, over een soldaat die in de Eerste Wereldoorlog slachtoffer wordt van een landmijn: “Landmine has taken my sight, taken my speech, taken my hearing, taken my arms, taken my legs, taken my soul. Left me with life in hell”. Volgens sommigen is de tekst een metafoor voor eenzaamheid en gebrek aan menselijk kontakt. Metallica-gitarist Kirk Hammett was erg tevreden over zijn solo: “It's a solo that everybody can pretty much sing along to, and it definitely gives me a really good feeling every time I play it.”