zaterdag 22 juni 2013

Vogelliedjes


Een Top 5 over vogels? Ja, waarom niet? Een mysterieus virus bedreigt miljoenen merels en andere gevederde vrienden. De Amerikaanse verkiezingscampagne gaat over Pino. En liedjes over vogels zijn er genoeg, niet in het minst omdat "bird" in het engels ook "meisje" betekent. Bovendien brengt de vogel poëtische inspiratie in artiesten naar boven. Luister maar naar deze vijf vogelliedjes.
1 Blackbird - The Beatles
Een van de mooiste liedjes van Paul McCartney, te vinden op het White Album ("The Beatles"). Volgens McCartney is het eigenlijk een protestsong tegen de rassenscheiding in de VS, in 1968 nog een actueel probleem. Tegen een zwarte vrouw zingt hij: "Take your broken wings and learn to fly". We horen alleen Pauls stem en gitaarspel, begeleid door het ritmisch tikken van zijn voet. Aan het eind is de zang van een merel (blackbird) te horen. McCartney speelde het nummer eind jaren '60 graag voor Beatle fans, die zich vaak bij de tuin van zijn Londense huis verzamelden.



40 miljoen exemplaren werden er verkocht van Rumours, de beroemde echtscheidingsplaat van de Macjes. Songbird is het meest serene nummer van het album. Christine McVie begeleidt zichzelf aan haar Steinway piano en zingt: “And the songbirds keep singing like they know the score, and I love you like never before”. Volgens McVie sleepte het liedje de band door de turbulente opnamesessies. Het kon niet voorkomen dat de relaties van Nicks en Buckingham en John en Christine McVie aan duigen vielen.



"Zwaan, zwaan, kolibrie. Hoera, we zijn nu allemaal vrij". Alleen Michael Stipe kan een bloedstollend mooi nummer zo wonderlijk beginnen. Het liedje staat op Life's Rich Pageant, de plaat die de band uit het obscure circuit trok, en de opmaat bleek voor de grote doorbraak. De tekst heeft verder niets met vogels te maken, maar gaat over de Amerikaanse burgeroorlog. Of, zoals Stipe het tijdens concerten aankondigde: "about a part in our American history that was very, very ugly".



Volgens de één kreeg Marley inspiratie door de kanaries rond zijn huis, anderen beweren dat het over zijn achtergrondzangeressen gaat. Hoe dan ook, Three Little Birds is een van de aanstekelijkste Marley-nummers en heeft een positieve boodschap: "Don't worry about a thing, 'cause every little thing is gonna be all right". Misschien dat het liedje daarom is geadopteerd door het Ajax-legioen. Het is bij iedere thuiswedstrijd in de rust te horen.



Deze "noveltyhit" uit 1963 is eigenlijk een cover van twee nummers: Papa-Oom-Mow-Mow en The Bird's The Word van The Rivingtons. In Nederland werd het liedje vooral bekend door André van Duin, die het op geniale wijze verwerkte in de bandparodie-act (weet iemand nog wat dat is?) waarmee hij in 1964 de talentenjacht Nieuwe Oogst won. Het liedje staat ook centraal in een aflevering van de populaire cartoonserie Family Guy.

vrijdag 21 juni 2013

Tennisliedjes

New balls please! Maandag begint de 127ste editie van Wimbledon, het oudste en meest prestigieuze tennistoernooi ter wereld. Daarom deze week in de Top 5: tennisliedjes. 

1 Philadelphia Freedom – Elton John

In 1974 krijgt Elton John een trainingspak van zijn goede vriendin Billy Jean King, die coach is van het succesvolle tennisteam The Philadelphia Freedoms. Om iets terug te doen vraagt Elton zijn muzikale partner Bernie Taupin om een hommage aan King te schrijven. Dat liedje komt er (dedicated to B.J.K. staat er op de hoes), maar het gaat vreemd genoeg niet over tennis. Muzikaal laat Taupin zich inspireren door de Philly Soul van groepen als The O’Jays en The Spinners. De tekst verwijst naar de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring, die in Philadelphia werd getekend: “Cause I live and breathe this Philadelphia freedom. From the day that I was born I’ve waved the flag”. 


2 Anyone For Tennis – Cream

Iemand zin in tennis? In 1968 is de oorlog in Vietnam in volle gang, wordt presidentskandidaat Robert Kennedy vermoord en zijn in Frankrijk bloedige studentenrellen. Maar voor de Britse upper class gaat het leven gewoon door. “And fate is setting up the chessboard while death rolls out the dice. Anyone for tennis, wouldn't that be nice?” Cream-gitarist Eric Clapton schreef dit cynische liedje voor de film The Savage Seven. In 1969 ging de band uit elkaar en werd Clapton gitarist in de nieuwe supergroep Blind Faith.



3 Chalk Dust – The Brat

“You can NOT be serious!” Goed, dertig jaar geleden was het tennis een stuk trager en er werd minder hard geserveerd, maar we hadden wél John McEnroe. De grandslamwinnaar was berucht vanwege zijn woedeaanvallen op het Centre Court. Vooral de Umpire moest het ontgelden, als die besloot dat een door Big Mac geslagen bal toch écht uit was. In 1982 werd McEnroe gepersifleerd in het liedje Chalk Dust: "The ball's in, everyone can see that the ball's in!” Achter The Brat gaat de Britse acteur Roger Kitter schuil, bij ons vooral bekend door zijn rol van Captain Bertorelli in de comedyserie ‘Allo ‘Allo! 



4 Jack Kramer Wood Racket – Dan Bern

De ik-figuur in dit liedje is volkomen de weg kwijt: “Maybe If I had a pension plan, maybe if I had a wife. Maybe if I'd ever had a plan in my life”. Er is maar 1 ding wat hem houvast biedt: zijn houten tennisracket. “Give me my goddamn Jack Kramer wood fucking racket. Something I can hold on to”. Jack Kramer was een legendarische Amerikaanse tennisser en Wimbledon-winnaar. Het sportmerk Wilson Sporting Goods produceerde 35 jaar een houten tennisracket onder de naam Jack Kramer Autograph, het meest verkochte tennisracket aller tijden. 

5 Old Tennis Shoes – Jan Akkerman

Of Jan een beetje kan tennissen weet ik niet, maar hij was vast dol op zijn oude tennisschoenen. Old Tennis Shoes is een instrumentale track met lyrische gitaarsolo’s, van het album It Could Happen To You. Jan Akkerman werd in het begin van de jaren ’70 beroemd als gitarist in de band Focus. Hij was succesvol als soloartiest en speelde met veel grote namen, zoals B.B. King en Phil Collins. Hij treedt nog altijd over de hele wereld op. 





woensdag 12 juni 2013

Vaderdag liedjes

De asbakken zijn gekleid, de stropdassen beschilderd, de fotolijstjes beplakt met macaroni. Niets staat een vrolijke Vaderdag in de weg! En als je kroost je zondag dan ook nog een zelfgemaakt ontbijtje komt brengen (met een veel te hard gekookt ei, een gebroken beschuit en meer hagelslag náást, dan óp het bord)  dan kan je dag niet meer stuk. Tot je de ravage in de keuken ziet. Liedjes over vaders zijn vaak een stuk minder gezellig, zoals blijkt uit deze Vaderdag Top 5:

1 Papa Was A Rolling Stone – The Temptations

“Papa had three outside children and another wife”. Nee, de papa in dit liedje krijgt geen kadootjes op vaderdag. We hebben hier te maken met een beroepscrimineel, die niet van de drank en de vrouwtjes kan afblijven: “Dealing in debt and stealing in the name of the Lord”. Deze ware soulclassic is in vele opzichten bijzonder. Geheel opgebouwd rond één akkoord  en een intrigerend basloopje, wordt het verhaal van de verdorven vader uit de doeken gedaan. Een galmende trompet, funky wah-wah gitaar en spannende strijkers geven het nummer een sfeertje van een blaxploitation film. 


2 Daddy Needs A Drink – Drive-By Truckers

Geef vader snel een borrel, hij is er dringend aan toe. “Daddy needs a drink so Mama fix one quick. Pour it nice and strong with your cleaning outfit on”. De alternatieve country-rockband Drive-By Truckers (uit Athens, Georgia) schetst de dagelijkse sleur van een huisvader en zijn vlucht in alcohol. “Daddy needs a drink to keep the wheels from rubbing. To compensate for nothing or nothing going on”. De Truckers duiken deze zomer de studio in voor de opnames van hun tiende album. 


3 Pa – Doe Maar

Toen Henny Vrienten jong was had hij een moeilijk relatie met zijn vader, een strenge, Brabantse man van boeren afkomst. Door de jaren heen werd Vrienten-senior milder en konden vader en zoon beter met elkaar opschieten. In 1983 richtte Henny zich rechtstreeks tot zijn ouwe heer in het Doe Maar-liedje Pa: “Zo vriendelijk en zacht, wie had dat ooit gedacht. Je bent zoveel veranderd”. Tegen de Belgische krant De Morgen zei Vrienten: “Hij was een man van weinig woorden en hij heeft me nooit gezegd wat hij van dat nummer vond. We hadden een non-verbale communicatie. Maar ik denk wel dat hij trots op me was.”


4 Papa Don’t Preach – Madonna

Eén van de meest controversiële liedjes van Madonna, over een tienermeisje dat zwanger raakt. Ze trekt zich niets aan van het gepreek van haar vader. Het zinnetje "I've made up my mind, I'm keeping my baby" veroorzaakte een felle discussie tussen voor- en tegenstanders van abortus, die vooral in de media werd uitgevochten. De tekst is van songschrijver Brian Elliot, die zich liet inspireren door roddelende tieners van de North Hollywood Highschool. 


5 Father And Friend – Alain Clark

Dit vader-en-zoon-liedje zingt Alain Clark met zijn vader Dane, zelf ooit actief in de coverband Dane And The Dukes Of Soul. Het was een grote hit in Nederland, de single werd ook uitgebracht in de UK. Tegen de Britse krant The Daily Mirror zei Alain Clark dat hij bij het schrijven van het nummer niet bang was voor goedkope sentimenten: “Ik realiseerde me dat het nooit plat zou worden zolang ik oprecht zou blijven, zou zeggen wat ik wilde zeggen. Ik schreef het als een dialoog”. 



zondag 9 juni 2013

Treinliedjes

Het Fyra Fiasco, dat klinkt als een deel uit de Suske en Wiske-reeks. Helaas is het de pijnlijke waarheid over een peperdure hogesnelheidstrein die nooit meer over het Nederlandse spoor zal rijden. Deze week trok de NS definitief de stekker uit het project. De Tweede Kamer stelt een parlementaire enquête in. Volgens AnsaldoBreda, de Italiaanse bouwer, is er met de Fyra niets aan de hand. Deze week in de Top 5: liedjes over treinen.

1 Stop This Train – John Mayer 

Stop deze trein! Had iemand bij de NS dat maar geroepen, toen het krankzinnige voorstel werd gedaan om een hogesnelheidstrein bij een Italiaanse tramfabriek te bestellen. Had gauw een paar honderd miljoen euro gescheeld. In dit mooie liedje van John Mayer is de trein een metafoor voor de voortrazende tijd. “I can't take the speed it's moving in. I know I can't, but honestly won't someone stop this train”. 



2 Mystery Train – Elvis Presley

“Train I ride, sixteen coaches long. Well that long black train got my baby and gone”. Het is 1955 en Elvis Presley moet nog een wereldster worden. In de Sun Studio in Memphis neemt hij in juli van dat jaar een paar nummers op, waaronder Mystery Train. Hier horen we nog de oer-Elvis: in echo gedrenkte zang, sober begeleid door een plukkende bas, tikkende drum en twangende gitaar. Een jaar later scoort hij een wereldhit met Heartbreak Hotel en wordt Elvis voor altijd The King of Rock & Roll. 



3 Midnight Train To Georgia – Gladys Night & The Pips

Het verhaal over een degelijk meisje dat verliefd wordt op een muzikant. Die keert, na een mislukt avontuur in Los Angeles, per trein terug naar zijn geboortegrond. “And he's goin' back to a simpler place and time. And I'll be with him on that midnight train to Georgia”. De eerste versie van het liedje heette raar genoeg Midnight Plane To Houston. Zanger Jim Weatherly schreef het na een telefoongesprek met actrice Farrah Fawcett (uit de tv-serie Charlie’s Angels), die op het punt stond om naar haar ouders in de Texaanse stad te vliegen. 



4 Long Train Runnin’ – The Doobie Brothers

Dit beroemde liedje van The Doobies werd al jaren tijdens concerten gespeeld, zonder vaste tekst. Toen iemand voorstelde om het nummer op te nemen zette leadzanger Tom Johnston snel iets op papier. “Down around the corner, a half a mile from here. You can see them long trains run, and you watch them disappear”. Volgens Johnston heeft het nummer weinig om het lijf: “Ik kom uit de Central Valley in California, waar dagelijks een heleboel treinen op en neer rijden. Daar zal ik het wel vandaan hebben”. 



5 Per Spoor (Kedeng Kedeng) – Guus Meeuwis

Najaar 1995 interview ik Guus Meeuwis in zijn stad Tilburg, over het enorme succes van zijn eerste hit Het Is Een Nacht. Hij oefent dan nog in een bakkerij, waar tussen de zakken meel en de deegmachines ook een piano staat. “Weet je al wat je volgende single wordt?”, wil ik weten. Ja, hij heeft wel een liedje en of ik het even wil horen. Met zijn band Vagant speelt Guus een ruwe versie van Per Spoor: “En ik blijf bij jou slapen, want jij woont bij het spoor. En 's nachts (oelala!) gaat het ritme door”. Het refrein bestaat uit 24 keer het woord “kedeng”. Daar horen we nooit meer wat van, denk ik stiekem. Een paar maanden later staat Per Spoor op nummer 1 in de Top 40.