DOOR HANS SCHUTTE - Iedere week maak ik voor de RTL Nieuws tablet app een top 5 van liedjes met een (actueel) thema. Deze top 5 staat op zaterdag en zondag in het Magazine van de app. De lijstjes zijn ook te lezen op deze blog. De liedjes zijn via Spotify te beluisteren door op de titel te klikken. Daaronder staat een linkje naar YouTube.
Crisis of geen crisis: in de oudejaarsnacht zal er weer voor een kapitaal aan vuurwerk worden afgestoken. Vorig jaar ging er voor 70 miljoen euro de lucht in. De verwachting is dat dit bedrag tijdens de komende jaarwisseling zeker wordt geëvenaard. Deze week in de Top 5: popliedjes over vuurwerk.
Een liedje met een opbeurende boodschap voor iedereen die zich wel eens depri of onzeker voelt: “Cause, baby, you're a firework. Come on, show 'em what you're worth. Make 'em go "Oh, oh, oh". As you shoot across the sky”. De tekst komt voort uit Perry’s wens om na haar dood de lucht ingeschoten te worden: “When I pass, I want to be put into a firework and shot across the sky over the Santa Barbara Ocean as my last hurrah. I want to be a firework, both living and dead”. Van Firework werden meer dan 6 miljoen exemplaren verkocht. De bijbehorende clip werd door MTV uitgeroepen als Video Of The Year.
Ook indie-rocker Ryan Adams (niet te verwarren met Bryan) wil een stuk vuurwerk zijn. Maar dan op erotisch vlak: “I just wanna burn up hard and bright. I just wanna be your firecracker. And maybe be your baby tonight”. Het liedje komt van zijn meest succesvolle album Gold, dat kort na de aanslagen op het World Trade Centre werd uitgebracht. De single New York, New York werd daardoor een bescheiden hit.
Een veilige, stabiele relatie is als onschuldig kindervuurwerk: bij ondeskundig gebruik kun je er toch door gewond raken. Dat wil Elvis Costello ons inpeperen in deze trieste breaking up song. “They're not so spectacular. They don't burn up in the sky. But they can dazzle or delight. Or bring a tear, when the smoke gets in your eyes”. Costello verpakt zijn boodschap in een countryliedje, als eerbetoon aan countryduo Felice and Boudleaux Bryant.
Rapper Drake heeft het in dit liedje onder andere over zijn mentor Lil Wayne, zijn ex Rihanna en de scheiding van zijn ouders. Of zoals hij het zegt in Billboard Magazine: “Het is zo’n nummer waarbij ik, als het gedraaid wordt in een kamer met veel mensen, me erg ongemakkelijk voel. Maar dat zie ik als iets positiefs. Ik ben echt trots op dat liedje”.
5 Maak van uw scheet een donderslag – De Breedbekkikkers (Herman Brood)
In 1979, op het toppunt van zijn roem, was voor rock&roll-held Herman Brood niets te gek: een tournee door Amerika, een nogal beroerde speelfilm (Cha Cha) en zelfs voor deze carnavalshit draaide hij zijn hand niet om. Voor de gelegenheid waren de leden van de Breedbekkikkers (Brood’s band Wild Romance) met maskers uitgedost. Handig, zo konden ze optredens in muziekprogramma’s als Op Volle Toeren door modellen laten doen. Het liedje bereikte de 17e plaats van de Nederlandse Top 40.
Het lijkt wel of de oogst aan goede kerstliedjes en -albums ieder jaar magerder wordt. Gelukkig was er genoeg voor een fatsoenlijke Top 5. Deze nummers staan garant voor een uitstekende kerstsfeer. 1 Leave A Light On – Marble Sounds
Het mooiste kerstliedje van 2013 gáát helemaal niet over kerst. Maar hé, dat geldt ook voor Jingle Bells en Winter Wonderland (luister maar eens goed naar de tekst). Toch ademt Leave A Light On van de Belgische band Marble Sounds de sfeer van een romantische kerstnacht in de sneeuw. Dat komt vooral door de stemmige piano en de engelachtige zang. ”I cannot change night into day. So sure I can leave a light on, leave a light on for you”. Zeker weten: dit liedje ga je deze maand nog héél veel horen op de radio.
Een kerstalbum opnemen? Muzikale veteraan Nick Lowe keek er vies bij toen zijn platenmaatschappij dat aan hem voorstelde. "In Amerika vinden ze zoiets geweldig, maar als Engelsman doe je zoiets niet”. Toch kreeg hij er lol in en maakte de leukste kerstplaat van het jaar (Quality Street), met minder bekende én eigen kerstliedjes. Christmas At The Airport schreef hij op het vliegveld van Zurich. Het nummer gaat over een verloren kerstavond, wachtend op een eindeloos vertraagde vlucht: “Don’t save me any turkey, I found a burger in a bin”.
Mary J. Blige was ooit ’s werelds eerste rapdiva, met ijzersterke hiphop-nummers over foute mannen en op de klippen gelopen relaties (No More Drama). Maar ook Mary heeft zich laten strikken voor een kerstalbum en, eerlijk is eerlijk, dat heeft ze niet slecht aangepakt. Alles wordt uit de kast getrokken om er een succes van te maken: beroemde gastvocalisten (Streisand, Jessie J.), een groot orkest en een gelikte productie. De voor de hand liggende titel (A Mary Christmas) zullen we haar maar vergeven. Wel jammer dat ze voornamelijk voor uitgekauwde klassiekers heeft gekozen. Want wie zit er nou te wachten op de zoveelste versie van Have Yourself A Merry Little Christmas?
Wrapped In Red van Kelly Clarkson is in de VS het meest verkochte kerstalbum van 2013. De voormalige winnares van American Idol pakt dan ook lekker uit, met classics in een modern jasje, nostalgische swing (My Favorite Things) en een enkele ballad (Every Christmas). De single Underneath The Tree heeft een Phil Spector-achtige productie en doet denken aan All I Want For Christmas van Mariah Carey.
Het was vorig jaar een groot succes op YouTube: een aangeschoten Kim Wilde die eigen hits en kerstliedjes zingt in de Londense metro. Twee miljoen mensen zagen het filmpje. Kassa!, dacht Kim en ze maakte een heel album met kerstliedjes: Wilde Winter Songbook. Een paar vergeten vrienden uit de jaren ’80 zingen mee (Rick Astley, Nick Kershaw) en zelfs vader Marty Wilde is uit de mottenballen gehaald (White Winter Hymnal). Het aanstekelijke Hey Mr. Snowman is uitgebracht op single. Een groot zangeres is Kim nooit geweest, maar gezellig is het allemaal wel en ze heeft er duidelijk plezier in. Zóveel plezier dat ze voor het eerst sinds 1986 weer op tournee is in Groot Brittannië.
Van Bono en Stevie Wonder tot Nickelback en Queen: Nelson Mandela was voor veel artiesten een held en inspiratiebron. De liedjes die over hem zijn gezongen maakten mensen over de hele wereld bewust van de apartheid in Zuid-Afrika. Zelf hield Madiba ook erg van muziek. Zo maakte hij er geen geheim van dat hij dol was op de Spice Girls. 1 (Free) Nelson Mandela – Special A.K.A.
Dit feestelijk klinkende nummer werd hét protestlied tegen apartheid in Zuid-Afrika en de gevangenschap van Nelson Mandela. Toetsenist Jerry Dammers bezocht in 1983 bij toeval een anti-apartheidsconcert, ter gelegenheid van Mandela’s 65-ste verjaardag. Tegen Uncut Magazine zei Dammers: “Om eerlijk te zijn, ik had daarvoor nog nooit van hem gehoord”. Hij besloot een tekst over de ANC-leider te schrijven, op een melodie die al klaar lag. Het werd een wereldwijde hit en gaf de aanzet tot het grote concert voor Mandela in 1988 in Wembley Stadium. Twee jaar later werd hij vrijgelaten. Toen Dammers bij Mandela werd geïntroduceerd als de schrijver van het liedje zei Mandela: “Ah yes, very good”.
Op 11 juni 1988 werd de 70-ste verjaardag van Mandela gevierd met een concert in Wembley Stadium. Simple Minds, toen één van de beroemdste bands ter wereld, trad op als hoofdact. Mandela Day werd speciaal voor dit concert geschreven. “It was 25 years ago this very day. Held behind four walls all through night and day”. Het liedje werd ook op single uitgebracht, met op de b-kant een cover van Biko, het nummer van Peter Gabriël over die andere ANC-voorman.
“Bring Back Nelson Mandela. I want to see him walking down the street with Winnie Mandela”. Dit protestlied was in 1987 een hit voor de Zuid-Afrikaanse zanger en jazztrompettist Hugh Masekela. Mandela zat toen nog vast, het liedje was verboden op de Zuid-Afrikaanse radiostations. Masekela ontvluchtte zijn land in 1960, nadat in het stadje Sharpeville 69 actievoerders tegen de apartheid waren doodgeschoten. Hij keerde na Mandela’s vrijlating weer terug.
Brenda Fassie schreef dit liedje in 1990, kort na de vrijlating van Mandela. Voor de Zuid-Afrikaanse zangeres was hij de ware president van haar land. Aanvankelijk mocht Black President niet op de radio worden gedraaid, het apartheidsregime was nog niet voorbij. Maar in 1994 kwam de droom van Fassie uit en werd Mandela werkelijk president. Bij de inhuldiging mocht ze haar lied voor hem zingen. Met Brenda Fassie liep het slecht af. Haar gezondheid verslechterde door een drugsverslaving en HIV en ze stierf op 9 mei 2004. Eén van haar laatste bezoekers in het ziekenhuis was Nelson Mandela.
5 46664 (Long Walk To Freedom) – Bono, The Edge e.a.
46664 was het gevangenisnummer van Nelson Mandela tijdens zijn verblijf op Robbeneiland. Vanaf 2003 werden er 46664-concerten in Zuid-Afrika gehouden, met als doel geld in te zamelen voor aidsonderzoek. Vlak voor zijn dood schreef Clash-zanger Joe Strummer voor de campagne een lied, dat aan Mandela is opgedragen. “Freedom rises from the killing floor. No lock of iron or rivet can restrain the door. It’s a long walk to freedom”. Het nummer werd tijdens het eerste 46664-concert in Kaapstad gezongen door onder meer Bono en The Edge van U2.
Deze week geen Top 5 met liedjes, maar een selectie van de beste albums van 2013. Want met Sinterklaas achter de rug en kerst om de hoek is het weer tijd voor de jaarlijstjes. Door gegoochel met recensies, meningen van vrienden en collega’s én mijn persoonlijke voorkeur kom ik tot de volgende Top 10:
1 Push The Sky Away – Nick Cave & The Bad Seeds De 57-jarige Nick Cave toert in een grootste vorm over de wereld. Zijn recente concert in de HMH kreeg van recensenten vijf sterren. Het album Push The Sky Away is ook al zo fenomenaal. De ingetogen liedjes zijn onheilspellend, vreemd, muzikaal zeer verfijnd en ontroerend tegelijk. Neem nou de single Jubilee Street, over het creepy meisje Bee: “The problem was she had a little black book. And my name was written on every page”. De bonus-cd Live from KCRW, een intiem concert voor een Amerikaans radiostation, is sinds kort ook los verkrijgbaar. Jubilee Street van het album Push The Sky Away:
2 Random Access Memories – Daft Punk De grootste muzikale hype van het jaar mixt old-school disco met hedendaagse dansmuziek, met glansrollen voor legendarische producers Nile Rodgers en Giorgio Moroder. Maar de grootste troef van het album is toch Pharrell Williams. De door hem gezongen single Get Lucky was maandenlang niet van de radio af te sláán. Get Lucky van het album Random Acces Memories:
3 Reflektor – Arcade Fire Met dit vierde studio album ruilt Arcade Fire alternatieve rock in voor een meer dansbaar en elektronisch geluid. Aan ambities geen gebrek: als inspiratiebron noemt zanger Win Butler onder meer het werk van de Deense filosoof Kierkegaard en de moeilijke film Black Orpheus uit 1959. Laat je daar niet door afschrikken: op veel nummers klinkt de band vrolijker en toegankelijker dan ooit. Ook David Bowie is fan, hij mocht meezingen met het titelnummer. Reflektor van het album Reflektor:
4 The Weight Of Your Love - Editors Editors maakt met The Weight of Your Love de definitieve sprong naar het grote publiek. De met warme strijkers omhulde ballads geven het album een prettig donkere sfeer. De spaarzame rockers (A Ton Of Love, Formaldehyde) hebben een stadionvriendelijk, bombastisch geluid. Opvallendste nummer is The Phone Book: zowel in manier van zingen als in melodie een pure Bruce Springsteen-pastiche. Honesty van het album The Weight Of Your Love:
5 I_Con – De Staat De nummers klinken wat minder hoekig en industrieel, meer dansbaar en er is meer ruimte voor elektronica dan voorheen. Toch is I-Con op en top De Staat: soms verwarrend, dan weer vrolijk of woedend, maar altijd oorspronkelijk. Het album werd door recensenten enthousiast ontvangen, en over de begeleidende tournee zijn ze al helemáál jubelend. Zanger Torre Florim maakte dit jaar ook een fijne Nederlandstalige plaat met Roos Reebergen (De Tweede Speeldoos). Devil’s Blood van het album I_Con:
6 Settle – Disclosure Het is 2010: de Britse broertjes Lawrence willen wel wat aanklooien met electronische, dansbare muziek. Pa regelt een oefenruimte en moedigt de jongens aan om vooral vol te houden. Na een paar singles en veelbelovende optredens in clubs verschijnt afgelopen voorjaar het debuutalbum Settle, waarmee de Britse dansscène op z’n kop wordt gezet. Disclosure koppelt inventieve deephouse aan frisse, poppy liedjes en dat was blijkbaar nog niet eerder vertoond. Latch van het album Settle:
7 Pushin’ Against A Stone – Valerie June Op de cover van haar debuutalbum ziet Valerie June er uit als een hedendaagse, sexy souldiva. Maar wie Pushin’ Against A Stone beluistert hoort een doorleefde folkstem en gospel- en bluesliedjes die de indruk wekken dat ze al minstens een halve eeuw bestaan. Met dank aan Dan Auerbach van The Black Keys, een band die ook al zo gruizig en vintage klinkt. Auerbach produceerde het album, en dat gaf Valerie een publicitair zetje in de rug. Wanna Be On Your Mind van het album Pushin’ Against A Stone:
8 Soldier On - Tim Knol Singer/songwriter Tim Knol raakte in een dalletje toen zijn manager, goede vriend en muzikale partner in crime Matthijs van Duijvenbode iets anders ging doen. De breuk pakt echter verfrissend uit: op zijn derde album slaat Knol andere wegen in. Met zijn grotendeels nieuwe band zet hij een breder geluid neer. De puntgave liedjes klinken volwassen en melodieus, mede dankzij gitarist Anne Soldaat (bekend van Daryll-Ann). Eén van de beste Nederlandse albums van het jaar. Motion Of Life van het album Soldier On:
9 Wakin On A Pretty Daze – Kurt Vile Deze in Nederland wat minder bekende singer/songwriter uit Philadelphia maakte een prachtplaat vol lange, dromerige nummers. Zang en gitaren doen hier en daar wat dreinerig aan maar spannend blijft het altijd. Laat je in trance brengen door een liedje als “Goldtone”, dat meer dan 10 minuten op een wonderschone manier voortkabbelt. Goldtone van het album Wakin On A Pretty Daze:
10 The Next Day – David Bowie Het eerste Bowie-album in ruim tien jaar werd in het grootste geheim opgenomen en kwam voor de fans als een volslagen verrassing. De ophef wordt niet helemaal waargemaakt, maar alleen al het breekbare Where Are We Now?, een nostalgische terugblik op Bowie’s Berlijnse tijd, is meer dan de moeite waard. Where Are We Now? Van het album The Next Day:
