Zoete liedjes

De tandartsen zitten weer handenwrijvend klaar, het is december! Van marsepein en pepernoten tot chocoladeletters en kerstkransjes: de hele maand stoppen we ons vol met zoetigheid. Alleen al rond Sinterklaas wordt zo’n 9,5 miljoen kilo snoepgoed verorberd. Popliedjes over snoep zijn er genoeg, al gaan ze in werkelijkheid meestal over lust en liefde. Een zoete Top 5:

1 I Want Candy – Bow Wow Wow

Een cover van The Strangleloves uit 1965, die de beat van het nummer op hun beurt hadden afgekeken van rhythm and blues-zanger Bo Diddley. De versie van Bow Wow Wow klinkt ruiger, de stoere trommels passen precies bij het Indianen-imago dat de band zich had aangemeten. In de film Marie Antoinette wordt het liedje gebruikt om de spilzucht van de Franse koningin te illustreren. Want zij hield wel van een snoepje. 

2 Candy Shop – 50 Cent

“I melt in ya mouth girl, not in ya hand”. Nee, aan dubbelzinnigheden geen gebrek in dit rapnummer, laat dat maar aan 50 Cent over. Candy Shop komt van zijn tweede album en was over de hele wereld een hit, ondanks de behoorlijk pornografische tekst. “I'll let you lick the lollipop. Go 'head girl, don't you stop. Keep going 'til you hit the spot”. Laat de brave Sinterklaas het maar niet horen. 

3 My Boy Lollipop – Millie Small

Toen Millie Small over een lollipop zong moest 50 Cent nog geboren worden. Het is een van de eerste ska/reggae-hits, in 1964 uitgebracht op het beroemde (toen nog Jamaicaanse) label Island Records. Lange tijd ging het gerucht dat Rod Stewart de mondharmonica-solo speelt, iets wat hij tot op de dag van vandaag ontkent.

4 Sugar Sugar – The Archies

The Archie Show was eind jaren ’60 een tekenfilmserie in de VS. Terugkerend element in het programma was de fictieve popgroep The Archies. Hun mierzoete liedje Sugar Sugar bleek een instant-klassieker. In 1981 beleefde het nummer een revival door de medley-hit Stars On 45, een Nederlandse productie die zelfs in de VS op 1 stond. Sugar Sugar is het eerste deuntje dat in deze mix voorbij komt. 

5 Candy – The Presidents Of The United States Of America

Volgens de Presidents Of The USA is snoep een uitvinding van de duivel. En wat heeft die voor beroep? Juist, tandarts! “Now the devil she must be a dentist. With deep jawbreaker eyes, red rope hair, gum drop lips, cotton candy thighs”. The Presidents is in de VS een beroemde alternatieve rockband, die  in Nederland altijd wat obscuur is gebleven. 

Familie-liedjes

Je kunt er niet omheen: Alles Is Familie draait in de bioscoop, de opvolger van het succesvolle Alles Is Liefde. Ook deze film belooft een klapper te worden, al was het maar omdat Carice van Houten weer meedoet. Familie is ook een grote inspiratiebron voor popliedjes. Over verscheurde gezinnen, gehate ouders, familievetes, lieve moeders en schatten van kinderen bijvoorbeeld. Of gewoon over familie als warm nest. Deze week in de Top 5: familieliedjes. 

1 Mother – John Lennon

Familie-technisch ging er een hoop mis in John Lennon’s jeugd. Zijn vader liep na zijn geboorte weg, zijn moeder liet de opvoeding aan zijn tante Julia over en stierf in 1958 door een auto-ongeluk. In het nummer Mother probeert Lennon dat leed te verwerken. Ten tijde van de opnames volgde de ex-Beatle oerschreeuwtherapie bij de Amerikaanse psycholoog Arthur Janov, en dat is te horen ook. De zin “Mama don’t go, daddy come home” wordt zo intens geschreeuwd dat je er bijna ongemakkelijk van wordt. Huiveringwekkend mooi. 

2 Family Affair – Sly And The Family Stone

Sly Stone presenteerde zijn band graag als een grote familie. Schone schijn, The Family Stone ging ten onder aan ruzies, drugsgebruik, connecties met de onderwereld en het onmogelijke karakter van meneer Stone. Toch is zijn muziek in de jaren ’60 en ’70 van grote invloed op de funk- en soulmuziek. In 1993 is het klaar en verdwijnt hij in de anonimiteit. Een come-back in 2007 draait uit op een teleurstelling. Sly maakt een weinig stabiele indruk en stapt bij veel concerten na een paar liedjes van het podium. Op het North Sea Jazz Festival houdt hij het na een kwartier voor gezien. 

3 Daughters – John Mayer

Jongens, die kunnen een stootje hebben. Maar zorg goed voor meisjes, zij zullen ooit moeder zijn. Zie hier John Mayers kijk op de dames, in het prachtige liedje Daughters. Toegegeven, het is tegeltjesfilosofie. Maar hij heeft natuurlijk groot gelijk. En als je het als vader van een dochter bij de tekst al niet droog houdt, dan geeft de breekbare melodie de genadeslag. 

4 Keep It Together – Madonna

 “Keep it together in the family. They're a reminder of your history”. Ja, ook de teksten van Madonna kunnen op een tegeltje. En ook tegen háár wijsheden is weinig in te brengen. “Brothers and sisters, they've always been there for me. We have a connection, home is where the heart should be”. Kan zo in een CDA-folder uit de jaren ’80. De hoeksteen van de samenleving noemden ze dat toen. Keep It Together komt van het album Like A Prayer. Lekkere, ongecompliceerde disco. Uit de tijd dat Madonna er nog toe deed. 

5 We Are Family – Sister Sledge

De dames Sledge zijn de lelijke zusjes van Chic: dezelfde sophisticated disco-sound, maar dan zonder de looks. Hun grootste hits werden geschreven door Chic-oprichters Nile Rodgers en Bernard Edwards, die ook tekenden voor de productie van het succes-album We Are Family. De gelijknamige hit speelde een prominente rol in de hilarische film The Birdcage, en fleurt nu ook de soundtrack van Alles Is Familie op. 

Geld liedjes

Koopkrachtplaatjes, kredietcrisis, hypotheekrenteaftrek, middeninkomens, puntenwolken: het draait allemaal om geld. Popartiesten weten er alles van. Ze schrijven liedjes over het gebrek aan geld. Als ze het met bakken tegelijk hebben verdiend worden de teksten over het slijk der aarde kritischer en ideologischer. En ook een fijn thema: ik was arm, werd rijk, maar raakte alles weer kwijt! Vijf liedjes over geld.

1 Money (That’s What I Want) – Barrett Strong

Barrrett Strong schreef in 1959 met dit liedje popgeschiedenis: het was de eerste hit voor het beroemde Motown-label. De soulzanger laat er geen misverstand over bestaan hoe belangrijk geld voor hem is. “Your love give me such a thrill, but your love don't pay my bills. I need money, that’s what I want”. Het liedje werd door veel artiesten opgenomen. The Beatles speelden het tijdens hun auditie voor platenlabel Decca, op 1 januari 1962. Ze werden afgewezen. Bijna twee jaar later was het de afsluiter van hun tweede album, With The Beatles. Geld was toen geen probleem meer voor de Fab Four.

2 Money – Pink Floyd

Een intro van kassageluiden, vallende munten en afscheurende bonnetjes. In een strak ritme, als basis voor een rocksong. Dat was tot 1973 nog nooit vertoond, maar Pink Floyd flikte het. Door stukjes bandrecordertape met geluidseffecten aan elkaar te plakken en die als een grote loop, via microfoonstandaards en andere hulpmiddelen, door de studio te laten gaan. De cynische tekst lijkt een lofzang op geld, maar is juist kritisch  bedoeld. “Money, it's a crime. Share it fairly, but don't take a slice of my pie”. Dat zal de VVD bekend voorkomen.

3 MoneyGrabber – Fitz And The Tantrums

Geweldige retrosoul uit 2010. MoneyGrabber is geen liedje over geldbeluste banken, maar over een inhalig meisje dat door haar vriendje aan de dijk wordt gezet. “Don't come back anytime, you've already run me dry. This is your pay back, money grabber”. De “Fitz” uit de bandnaam is zanger Michael Fitzpatrick. Hij is gek op oude soul van de labels Stax en Motown, en dat is goed te horen. Het debuutalbum van de band, Pickin’ Up The Pieces, deed het in Nederland heel aardig.

4 Mo Money, Mo Problems – The Notorious B.I.G.

“I don't know what, they want from me. It's like the more money we come across, the more problems we see”. Dat kun je wel zeggen. Christopher George Latore Wallace, alias The Notorious B.I.G., kreeg meer problemen dan hem lief was. Op 9 maart 1997 kwam hij om het leven bij een drive-by shooting in Los Angeles. Mo Money kwam postuum uit en werd zijn grootste hit. Zo gaan die dingen. De basis voor het hip hop-nummer is een sample van I’m Coming Out, in 1980 een grote hit voor Diana Ross.

5 Money, Money, Money – ABBA

“And still there never seems to be a single penny left for me”, zingt ABBA in deze hit uit 1976. Niet heel geloofwaardig. Toen het liedje uitkwam was ABBA al 1 van de rijkste popgroepen uit de geschiedenis. ABBA-manager Stig Andersson wist hoe hij de zaken moest aanpakken. Hij maakte van de band een multinational, een paraplu voor een groot aantal  bedrijven. Muziekuitgeverijen, studio’s, oliemaatschappijen, kunstgalerijen, fietsfabrieken, vastgoed: niets was te dol, als het maar pegels opleverde. Agnetha, Björn, Benny en Anni-Frid werden er niet gelukkiger van. Hun relaties liepen op de klippen en in 1983 gaf de band er de brui aan.

Paarse Liedjes

De inkomensafhankelijke zorgpremie, gedoe over koopkrachtplaatjes, een beëdiging die opnieuw moest (“Niet hoor. Dan wordt het zo’n toneelstukje.”) Nee, een fraaie start was het niet voor Rutte II. Toch is er na 10 jaar weer een paars kabinet, en dat is een prestatie op zich. Van deze paarse Top 5 krijgt de ministersploeg ongetwijfeld inspiratie.
  
1 Purple Haze – Jimi Hendrix

Purple Haze, volgens kenners de eerste hardrock-hit ooit, begint met een paar vals klinkende akkoorden (voor de liefhebbers: een tritone). De gitaar-eruptie die volgt is met geen pen te beschrijven. Het nummer zette Hendrix in 1967 definitief op de kaart als vernieuwend gitarist en songwriter. Hij heeft altijd ontkend dat het over drugs gaat, niemand die het wilde geloven. Niet zo vreemd, de tekst van het liedje lijkt de beschrijving van een lsd-trip. “Purple haze, all in my brain. Lately things just don't seem the same. Actin' funny, but I don't know why. Excuse me while I kiss the sky”. Het Britse muziektijdschrift Q riep Purple Haze in 2005 uit tot beste gitaartrack aller tijden.   

2 Purple Rain – Prince & The Revolution

Bijna twee decennia later bracht Prince Rogers Nelson eveneens een ode aan de kleur paars. Purple Rain was een wereldwijde kaskraker en bleef een live-favoriet bij de fans. Het werd opgenomen tijdens een concert in Minneapolis op 3 augustus 1983. Wie goed luistert kan in de laatste maten het publiek horen fluiten. Het album Purple Rain en de gelijknamige film maakten van Prince een icoon. De tijd van grote hits is inmiddels voorbij, maar zijn concerten zijn nog altijd een belevenis. In 2011 gaf hij 3 spetterende optredens op het North Sea Jazz festival.

3 A Man In A Purple Dress – The Who

In 2006 bracht The Who het album Endless Wire uit, het eerste studio-album van deze legendarische band in 24 jaar. Alle liedjes werden geschreven door Pete “molenwiek” Townshend. De inspiratie voor A Man In A Purple Dress kwam van de film The Passion Of The Christ. Op zijn website schrijft Townshend: “Het idee dat mensen die God vertegenwoordigen een rare jurk moeten dragen staat me tegen. Ik zou me niet uitdossen als een drag-queen”. Ondertussen is A Man In A Purple Dress een uitstekend Who-liedje in Bob Dylan-vermomming. “Your staff, your stick, your special cap. They'll protect in Hell? What crap!”

4 Purple People – Tori Amos

Dit liedje gaat niet over de ministers van kabinet Rutte II, maar over judo. Nou ja, over een vriend van Tori die door iemand werd begroet met de woorden:  “Hi I'm Betsy Brown, do you do judo? I do judo!”. Ondanks deze bizarre aanleiding is Purple People 1 van de mooiste nummers van drama-queen Tori Amos. Hoewel ooit uitgebracht als b-kantje, werd het door het live-album To Venus And Back terecht een classic. Maar wie toch die paarse mensen zijn? Geen idee. 

5 Purple Pills – D12

Nee, de zorgverzekeraar vergoedt deze purple pills niet. Het hip hop-nummer van D12 gaat over geweld, seks en vooral drugs en werd daarom verbannen van Amerikaanse radiostations. De track komt van het debuutalbum van D12, Devil’s Night. Gast-rapper Eminem neemt het eerste couplet op de bekende fijnzinnige manier voor zijn rekening: “Everybody in the house with a half an ounce. Not weed I meant coke dumb ass sit down!” De gecensureerde versie, Purple Hills, mocht wel op de radio worden gedraaid.

Presidentiële liedjes

De VS zijn nauwelijks bekomen van orkaan Sandy, of de Amerikaanse presidentsverkiezingen staan voor de deur. Op 6 november is het zover. Wordt het Romney of Obama? Deze week in de Top 5: presidentiële liedjes.

1 Funky President – James Brown

Je kunt van alles vinden van de 38-ste president van de Verenigde Staten, maar het woord funky is op Gerald Ford nou niet echt van toepassing. Toch gaat dit liedje uit 1974 over Ford, destijds de kersverse opvolger van de afgetreden Richard Nixon. The Godfather of Soul heeft goede hoop dat de nieuwe president verschil zal maken: “"Country, do you know just what I meant? We just changed, we got a brand new funky President." Er was voor altijd een band tussen beide mannen. Opmerkelijk detail: James Brown stierf op 25 december 2006, Gerald Ford een dag later.

2 Campaigner – Neil Young

Richard Nixon is de “campaigner” in dit liedje van Neil Young. Hij schreef het in 1976, nadat hij een geëmotioneerde Nixon op tv had gezien. De voormalige president bezocht in het ziekenhuis zijn vrouw Pat, die was getroffen door een beroerte. “Ik had die avond met hem te doen”, zei Young later. Waar hij in het nummer Ohio (uit 1969) Nixon nog keihard aanvalt, is hij hier beduidend milder: “Hospitals have made him cry, but there's always a free way in his eye. Even Richard Nixon has got soul”.

3 Welterusten, Mijnheer de President – Boudewijn de Groot

“Mijnheer de president, welterusten. Slaap maar lekker in je mooie witte huis.Denk maar niet te veel aan al die verre kusten, waar uw jongens zitten, eenzaam, ver van thuis.” Opzienbarend was het, in 1966, een Nederlands lied tegen de oorlog in Vietnam. Protestsongs, dat was iets voor langharige muzikanten uit Amerika of Engeland. En nu begonnen die hippies zich hier ook al te roeren, waar moest dat heen? Door het liedje werd Boudewijn de Groot tot zijn ongenoegen bestempeld als “protestzanger”. Live zingt hij het al jaren niet meer, maar hij hoeft zich nergens voor te schamen. Bijna een halve eeuw later is dit nog steeds een intelligent, politiek liedje. Iets te beschaafd misschien, voor een protestsong.

4 Mutt Romney Blues – Ry Cooder

Zanger/gitarist Ry Cooder (de man achter Buena Vista SocialClub) is de laatste jaren goed op dreef met een reeks solo-albums, voorzien van een sociaal thema. Zijn laatste plaat, Election Special, is gewijd aan de presidentsverkiezingen. In Mutt Romney Blues neemt hij het op voor de hond van de republikeinse kandidaat. Het arme beest was door zijn baasje op het dak van een auto gebonden, voor een uren durende tocht: “Tied me down up on the roof. Boss I hollered, woof woof woof”. Cooder is geen fan van Romney. Tegen de Britse krant The Guardian zei hij: “Romney is a dangerous man, a cruel man”.

5 Hail To The Chief – James Sanderson (componist)

Dit is het deuntje dat altijd wordt gespeeld als de Amerikaanse president ergens binnenkomt. Het stamt uit het begin van de 19e eeuw, toen het gedicht The Lady Of The Lake op muziek werd gezet door ene James Sanderson. Sinds 1954 is het officieel de muzikale aankondiging voor het verschijnen van de president.